ลีน () หมายถึง แนวคิดในการบริหารจัดการการผลิต หรือองค์กรให้มีประสิทธิภาพสูงสุด โดยปราศจากความสูญเปล่า (ภาษาญี่ปุ่นเรียกความสูญเปล่าว่า “มุดะ ()” 

ในทุกๆ กระบวนการไม่ว่าจะเป็นกระบวนการทางโลจิสติกส์ หรือกระบวนการในสายการผลิตไปจนถึงตอบสนองความต้องการของตลาดไปถึงลูกค้าแบบทันที โดยเน้นสร้าง ประสิทธิผลสูงสุด และลดการสูญเสียในวงจรการผลิตที่มุ่นเน้นในเรื่องการไหล (Flow) ของงานเป็นหลัก

แนวคิด  การเปลี่ยนจาก ความสูญเปล่า (waste) ไปสู่ คุณค่า (value) ในมุมมองของผู้รับ ผลงาน ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงอย่างไม่รู้จบ

ขั้นตอนการสร้างระบบ Lean

  • 1. เริ่มต้นจากคนหรือพนักงานทั่วทั้งองค์กร โดยเฉพาะพนักงานในระดับปฏิบัติการ และหัวหน้างานสร้างความเข้าใจ ทำให้พนักงานมีทัศนคติที่ถูกต้อง
  • 2. ขั้นตอนการเริ่มวิเคราะห์สภาพปัจจุบัน
  • 3. ขั้นตอนการวางแผนงานอย่างเป็นระบบ
  • 4. ขั้นตอนการกำหนดเป้าหมายในการปรับปรุง
  • 5. ขั้นตอนการใช้เครื่องมือต่างๆ เข้ามาช่วยปรับปรุงอย่างต่อเนื่อง

การระบุปัญหาที่จะแก้ ตามเทคนิค 5W.2H

           5W What อาการของปัญหา สิ่งที่พบ
Why ไม่ถูกต้องตามกฎระเบียบข้อใด เหตุผล
Whose ใครเป็นเจ้าของเหตุการณ์/สถานที่
Where พบหรือเกิดปัญหาที่บริเวณ/พื้นที่ใด
When ปัญหา/เหตุการณ์นี้เกิดขึ้นเมื่อใด
2H How many ปัญหาที่เกิดขึ้นเป็นจำวนเท่าใด
How ปัญหานี้ส่งผลกระทบอย่างไรบ้าง
ปัญหานี้ถูกตรวจพบได้อย่างไร
ปัญหานี้เกิดขึ้นได้อย่างไร